Theo cam kết khi tham gia ACFTA, Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế quan của 90% số dòng thuế trong vòng 10 năm, linh hoạt đến lộ trình cuối cùng vào năm 2018. Số dòng thuế còn lại Việt Nam cam kết cắt giảm về từ 5% đến 50% vào cuối lộ trình là năm 2020.

Trong khi đó, Trung Quốc cam kết xóa bỏ thuế quan đối với 95% số dòng thuế vào năm 2011. Số dòng thuế nhạy cảm còn lại, Trung Quốc cam kết cắt giảm về 5% đến 50% vào cuối lộ trình là năm 2018.

Để được hưởng ưu đãi thuế đặc biệt, hàng hoá của các nước phải có giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá (C/O) được Bộ Công Thương quy định. Theo đó, hàng nghìn mặt hàng có xuất xứ từ các nước thuộc ACFTA sẽ được áp dụng mức thuế 0% khi xuất khẩu vào Việt Nam và ngược lại.

Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch nhập khẩu hàng hoá từ Trung Quốc 9 tháng năm nay đạt 35,9 tỷ USD. Các mặt hàng nhập khẩu lớn là sản phẩm từ chất dẻo, vải các loại, nguyên phụ liệu dệt may, sắt thép, máy vi tính, điện thoại các loại, dây điện và dây cáp điện, rau quả, thức ăn gia súc, bánh kẹo, dầu mỡ động vật…

Trong số này, có rất nhiều mặt hàng nằm trong biểu thuế ưu đãi và được áp thuế 0%. Như vậy, với việc giảm thuế và xoá bỏ nhiều dòng thuế, dự báo kim ngạch thương mại Việt Nam - Trung Quốc, ASEAN - Trung Quốc sẽ tăng mạnh.

Cụ thể, danh sách các mặt hàng được xoá bỏ thuế và giảm thuế theo cam kết ACFTA như sau:

Về nông nghiệp, là các loại động vật sống như trâu, bò, lợn, ngựa sống, cừu, dê, các loại gà, vịt, ngan ngỗng… dùng để nhân giống. Các loại thị trâu, bò, thịt lợn, cá các loại (trừ cá phi lê) và nhiều loại thuỷ hải sản khác như tôm, cua, ghẹ… đông lạnh đều được xoá bỏ thuế.

Ngoài ra, là các sản phẩm bơ sữa, trứng gia cầm, mật ong và các loại ngà, mai, sừng, móng vuốt, san hô, côn trùng cánh cứng.

Khoai tây, rau củ, cà chua, hành tây, tỏi, tỏi tây, bắp cải, súp lơ, su hào, cải xoăn, rau xà lách, cà rốt, củ cải, rau đậu, măng tây, cà tím, cần tây, nấm, ớt, rau chân vịt, quả bí, ngô, dư chuột, sắn thái lát, khoai lang.

Cây ăn quả gồm có quả hạnh nhân, dừa, quả óc chó, quả hồ trăn, hạt maccadamia, chuối, quả chà là, dứa, bơ, ổi, xoài, măng cụt, cam, quýt, chanh, bưởi, dưa hấu, táo, lê, quả mộc qua, mơ, đào, anh đào, mận, mâm xôi, dâu tây, sầu riêng, hồng vàng, việt quất, nhãn, vải, chôm chôm, chôm chôm, mít, me…

Cà phê, chè, gia vị, gừng, nghệ tây, ngô (trừ loại dùng để rang nổ áp thuế 5%), lúa gạo, gạo lứt (trừ gạo Thai Hom Mali áp thuế 20%), bột mì, ngũ cốc khác… cũng đều được áp thuế 0%.

Dầu ăn từ lạc và dầu cọ, hạt hướng duơng, dầu dừa, các loại bánh, chế phẩm từ rau quả. Các loại đồ uống, rượu, nước có ga (trừ bia rượu vang, rượu lên men có thuế 5%), thức ăn chăn nuôi dùng cho gia cầm, lợn được áp thuế 5% đến năm 2018 về 0%.

Chất hữu cơ hoạt động bề mặt (trừ xà phòng), các chế phẩm hoạt động bề mặt, các chế phẩm dùng để giặt, rửa. Các loại bột màu vẽ, kem đánh răng, sơn, cao su, sản phẩm may mặc, gỗ và các mặt hàng từ gỗ, giấy các loại, vải dệt, bông, sợi tổng hợp, quần áo, lò phản ứng hạt nhân, Tua bin hơi nước và các loại tua bin hơi khác.

Động cơ đốt trong kiểu piston đốt cháy bằng sức nén có thuế suất từ 0-20%. Máy rửa bát đĩa, máy làm sạch hoặc làm khô chai lọ hoặc các loại đồ chứa khác, máy đóng gói, máy nạp ga cho đồ uống, các thiết bị cơ khí, cần cẩu, xe nâng hạ xếp tầng hàng, máy nông nghiệp - lâm nghiệp, máy thu hoạhc, máy đập, máy chế biến sữa, máy ép, máy dệt, máy giạt, máy công cụ... có thuế suất 0%.

Đầu máy di chuyển trên đường sắt, toa xe khách, xe bảo dưỡng phục vụ trong đường sắt, máy kéo đều được xoá bỏ thuế (trừ máy kéo bánh xích).

Với mặt hàng ôtô, biểu thuế có sự khác nhau đáng kể. Theo đó, ô từ 30 người trở lên chuyên dùng trong sân bay được áp thuế 20% đến năm 2018. Các loại ôtô khách thiết kế từ 6-18 tấn được áp thuế 50% năm 2018.

Ôtô và các loại xe khác có động cơ được thiết kế chủ yếu để chở người dùng để chơi golf, xe đua nhỏ, xe thể thao áp thuế 5% và năm 2018 về 0%. Xe cần cẩu, cần trục khoan, cứu khoả, xe trộn bê tông, làm sạch đường, hút bể phốt được áp thuế 0% ngay. Các loại khác áp thuế 50% năm 2018.

Xe gắn máy các loại áp thuế 45%, tuy nhiên một số loại chuyên dùng năm 2018 sẽ được giảm về 0%. Trong khi đó các loại máy bay, vũ trụ, tàu thuỷ, thuyền, tàu đánh bắt thuỷ sản, du thuyền hay các vật liệu y tế được áp ngay 0%.

Theo Bạch Dương
Vneconomy, 25/10/2016